ซันสกรีน
แม้ดวงอาทิตย์ก่อกำเนิดชีวิตและมีบทบาทอย่างมากต่อพัฒนาการ แต่แสงแดดย่อมเป็นอันตรายต่อร่างกาย โดยเฉพาะผิวพรรณ ด้วยเหตุนี้การป้องกันแสงแดดจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง
ไม่ว่าคุณจะมีผิวแบบไหนก็ตาม ปัจจัยจำเพาะบางอย่างก็อาจกระตุ้นหรือนำไปสู่อาการแพ้ได้: ผิวของคุณอาจตอบสนองอย่างรุนแรงโดยที่คุณอาจคิดว่ามันคงไม่เกิดขึ้นก็ตาม…
ดวงอาทิตย์ มิตรหรือศัตรู ?
ดวงอาทิตย์เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้กับโลกของเราที่สุดดวงหนึ่ง เป็นแหล่งของความหฤหรรษ์ รื่นรมย์ แต่ก็ให้รังสีที่เป็นอันตรายต่อผิวของคุณ
องค์ประกอบของรังสีสุริยะที่เราสนใจเป็นพิเศษนี้มีด้วยกันสองชนิดคือ :
ยูวีเอ : ซึ่งสามารถทะลุผ่านเข้าไปใต้ผิวและทำลายเส้นใยที่ยืดหยุ่นจึงก่อให้เกิดความชราของผิวก่อนวัยอันควร รวมไปถึงมะเร็งผิวหนังบางชนิดอีกด้วย
-ยูวีบี : กระตุ้นการผลิตเม็ดสีเมลานิน (Melanin) ซึ่งก่อให้เกิดผิวคล้ำได้ภายใน 48 ชั่วโมง และยังเป็นสาเหตุของผิวไหม้จากแดดแม้ในช่วงระยะสั้นๆ รวมไปถึงนำไปสู่ความชราภาพของผิวก่อนวัยอันควรในระยะยาว นอกจากนี้ยังเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังบางชนิดอีกด้วย
ปฏิกริยาของผิวต่อแสง
แน่นอนว่าผิวของคุณย่อมตอบสนองต่อแสงได้หลายทางและคุณสามารถเห็นได้เร็วมากหรือน้อยนั้นขึ้นอยู่กับชนิดของผิวเมื่อมีการตอบสนองต่อแสง (Phototypes) ซึ่งจะเป็นตัวชี้นำในการต้านแสง ดังนั้นคุณจึงควรรู้ว่าผิวของคุณเป็นแบบไหน
ระยะสั้น :
การสร้างผิวแทนเป็นการป้องกันตามธรรมชาติของร่างกายต่อรังสียูวี โดยเซลล์เม็ดสี (Melanocytes) จากชั้นที่อยู่ใต้ผิวชั้นนอกจะผลิตเมลานิน (เม็ดสีน้ำตาล) ซึ่งสามารถดูดกลืนรังสีสุริยะและคอยเป็นโล่กำบังจากแสงแดด
อาการผิวไหม้จากแดด เป็นอาการที่ถูกกระตุ้นจากรังสียูวีบี และเป็นสัญญาณของการถูกแดดจัดมากเกินไป
- โดยผิวที่ไหม้ระดับแรกจะเห็นเป็นรอยแดงตามแนวของแดดที่โดนผิว จึงทำให้รุ้สึกปวดแสบและเกิดอาการไหม้
-หากเป็นผิวไหม้ในระดับสองก็จะพบเป็นตุ่มน้ำและพองตัวออกมา(Bubbles and blisters)
-นอกจากนี้อาจมีอาการเป็นลมหมดสติ ปวดศีรษะ เป็นไข้ และเกิดอาการขาดน้ำจากแสงแดด (heatstroke) ตามมาได้
องค์ประกอบของรังสีสุริยะที่เราสนใจเป็นพิเศษนี้มีด้วยกันสองชนิดคือ :
ยูวีเอ : ซึ่งสามารถทะลุผ่านเข้าไปใต้ผิวและทำลายเส้นใยที่ยืดหยุ่นจึงก่อให้เกิดความชราของผิวก่อนวัยอันควร รวมไปถึงมะเร็งผิวหนังบางชนิดอีกด้วย
-ยูวีบี : กระตุ้นการผลิตเม็ดสีเมลานิน (Melanin) ซึ่งก่อให้เกิดผิวคล้ำได้ภายใน 48 ชั่วโมง และยังเป็นสาเหตุของผิวไหม้จากแดดแม้ในช่วงระยะสั้นๆ รวมไปถึงนำไปสู่ความชราภาพของผิวก่อนวัยอันควรในระยะยาว นอกจากนี้ยังเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังบางชนิดอีกด้วย
ปฏิกริยาของผิวต่อแสง
แน่นอนว่าผิวของคุณย่อมตอบสนองต่อแสงได้หลายทางและคุณสามารถเห็นได้เร็วมากหรือน้อยนั้นขึ้นอยู่กับชนิดของผิวเมื่อมีการตอบสนองต่อแสง (Phototypes) ซึ่งจะเป็นตัวชี้นำในการต้านแสง ดังนั้นคุณจึงควรรู้ว่าผิวของคุณเป็นแบบไหน
ระยะสั้น :
การสร้างผิวแทนเป็นการป้องกันตามธรรมชาติของร่างกายต่อรังสียูวี โดยเซลล์เม็ดสี (Melanocytes) จากชั้นที่อยู่ใต้ผิวชั้นนอกจะผลิตเมลานิน (เม็ดสีน้ำตาล) ซึ่งสามารถดูดกลืนรังสีสุริยะและคอยเป็นโล่กำบังจากแสงแดด
อาการผิวไหม้จากแดด เป็นอาการที่ถูกกระตุ้นจากรังสียูวีบี และเป็นสัญญาณของการถูกแดดจัดมากเกินไป
- โดยผิวที่ไหม้ระดับแรกจะเห็นเป็นรอยแดงตามแนวของแดดที่โดนผิว จึงทำให้รุ้สึกปวดแสบและเกิดอาการไหม้
-หากเป็นผิวไหม้ในระดับสองก็จะพบเป็นตุ่มน้ำและพองตัวออกมา(Bubbles and blisters)
-นอกจากนี้อาจมีอาการเป็นลมหมดสติ ปวดศีรษะ เป็นไข้ และเกิดอาการขาดน้ำจากแสงแดด (heatstroke) ตามมาได้
ระยะยาว :
การถูกแดดจัดมากเกินไปนานๆโดยขาดการป้องกันอาจก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆตามมา
กลุ่มอาการไวต่อแสง (Photodermatosis): จะเป็นความผิดปกติที่เรียกง่ายๆว่า “อาการแพ้แสง” ผื่นแพ้แดงจากอากาศร้อนจัดแบบไม่อันตราย (Benign summer Lucite) เป็นตัวอย่างที่พบได้บ่อยที่สุด (ผื่นแพ้แดดและอาการคันตามซอกคอและท้องแขน) « ผื่นชนิดพหุสัญฐาน (Polymorphic) » ซึ่งเป็นผื่นที่ตอบสนองต่อแสง (Light eruption) และผื่นลมพิษจากแสงแดด (solar urticaria) แต่อาจพบได้ไม่บ่อย
จุดสีน้ำตาลเนื่องจากแดด (Sun spots): จุดสีน้ำตาลซึ่งจะปรากฏบนผิวส่วนที่ถูกแดดเป็นส่วนใหญ่ (ใบหน้าและฝ่ามือ)
ความชราของผิวก่อนวัยอันควร (Premature skin aging): สามารถเห็นได้บนใบหน้า ลำคอ หลังคอ หลังมือ และท้องแขน
ความเสี่ยงต่อมะเร็งผิวหนัง : ควรปกป้องตัวคุณเองจากความเสี่ยงเหล่านี้
โดยตรวจสอบไฝและเม็ดต่างๆบนผิวอย่างสม่ำเสมอ
การตรวจสอบผิวเป็นประจำเป็นเรื่องจำเป็นสำหรับการคัดกรองมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมา (Melanomas) ซึ่งเป็นเรื่องง่าย เพียงแค่คุณอยู่หน้ากระจกหรืออาจให้คนในครอบครัวช่วยดูให้
การถูกแดดจัดมากเกินไปนานๆโดยขาดการป้องกันอาจก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆตามมา
กลุ่มอาการไวต่อแสง (Photodermatosis): จะเป็นความผิดปกติที่เรียกง่ายๆว่า “อาการแพ้แสง” ผื่นแพ้แดงจากอากาศร้อนจัดแบบไม่อันตราย (Benign summer Lucite) เป็นตัวอย่างที่พบได้บ่อยที่สุด (ผื่นแพ้แดดและอาการคันตามซอกคอและท้องแขน) « ผื่นชนิดพหุสัญฐาน (Polymorphic) » ซึ่งเป็นผื่นที่ตอบสนองต่อแสง (Light eruption) และผื่นลมพิษจากแสงแดด (solar urticaria) แต่อาจพบได้ไม่บ่อย
จุดสีน้ำตาลเนื่องจากแดด (Sun spots): จุดสีน้ำตาลซึ่งจะปรากฏบนผิวส่วนที่ถูกแดดเป็นส่วนใหญ่ (ใบหน้าและฝ่ามือ)
ความชราของผิวก่อนวัยอันควร (Premature skin aging): สามารถเห็นได้บนใบหน้า ลำคอ หลังคอ หลังมือ และท้องแขน
ความเสี่ยงต่อมะเร็งผิวหนัง : ควรปกป้องตัวคุณเองจากความเสี่ยงเหล่านี้
โดยตรวจสอบไฝและเม็ดต่างๆบนผิวอย่างสม่ำเสมอ
การตรวจสอบผิวเป็นประจำเป็นเรื่องจำเป็นสำหรับการคัดกรองมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมา (Melanomas) ซึ่งเป็นเรื่องง่าย เพียงแค่คุณอยู่หน้ากระจกหรืออาจให้คนในครอบครัวช่วยดูให้
